U bent hier

Super Divers Inspiratie: JES

'Zelf ben ik van het principe dat je elkaar maar kan leren appreciëren door op elkaar af te stappen en samen iets te beleven'

JES, oftwel Jeugd En Stad, is een stadslabo voor kinderen en jongeren in Brussel, Antwerpen en Gent. Ze gaan dagelijks aan de slag met jonge vrijwilligers die vaak minder gebruik kunnen maken van de kansen die de stad biedt en die moeilijk hun weg vinden in het reguliere vrijetijdsaanbod. Samen met hen brengen ze een positief verhaal dat de vrijwilliger, de buurt en de samenleving versterkt. Jelle Tierens , medewerker bij JES Brussel, vertelt ons tussen twee stadsavonturen door, hoe uit jong en superdivers Brussel zo'n fantastische vrijwilligersploeg kan groeien.

 

Wat is je functie bij JES juist? Ben je zelf vrijwilliger?

Ik ben werknemer bij JES, ik werk op het stadsavontuur gedeelte, alles wat met groepsdynamiek en avontuur te maken heeft. Ik ben hier eerst zelf zeven jaar vrijwilliger geweest, dus ik heb eigenlijk van mijn hobby mijn beroep kunnen maken.

 

Wat doet jullie organisatie?

Wij zijn een jeugdorganisatie in Brussel, Gent en Antwerpen. Ons doel is om jongeren hun eigen competenties of talenten te doen ontdekken en te ondersteunen in het ontwikkelen daarvan. In Brussel is dat in drieluik. Ten eerste hebben we een stuk straathoekwerk. Dit is echt rechtstreeks contact maken met de jongeren op straat en kijken naar hoe zij hun weg kunnen vinden op vlak van basisbehoeften zoals wonen, eten, … en hen daarbij ondersteunen indien nodig. Dan hebben we ook een luik opleidingen. Hier begeleiden we jongeren naar een job of opleiding. Het derde luik is vrije tijd, dat is het team waar ik in zit. Hier proberen we jongeren te stimuleren in de zoektocht naar hun talenten binnen multimedia, muziek, stadsavontuur of vormingen in het jeugdwerk.

 

Waarom komen vrijwilligers naar jullie?

Naar het jeugdwerkteam komen ze vooral omdat ze erin geïnteresseerd zijn, omdat ze bijvoorbeeld willen klimmen. Of ook omdat ze nieuw zijn in Brussel en mensen willen ontmoeten. Soms gebeurt dit via andere organisaties waarmee ze hier op bezoek komen. Als we op hun deelnemers een goede indruk maken met onze activiteiten, komen die soms op zichzelf terug.

 

Mogen vrijwilligers zelf voorstellen doen voor activiteiten?

We zijn een stadslabo, dat betekent dat wij zelf een laboratorium willen zijn met een focus op vernieuwing. Dat is zo voor de werknemers, maar ook voor onze vrijwilligers. Elk voorstel wordt dus serieus genomen. Zo is er vijf à zes jaar geleden uit een animatorcursus een echt die-hard vrijwilligerscollectief gegroeid. Zij waren zo enthousiast over wat ze geleerd en gedaan hadden op de cursus dat ze zelf met ideeën afkwamen om dingen te organiseren voor JES. Op die manier is de eerste groep souffleurs ontstaan. Onze Souffleurs zijn de fluisteraars voor de jongere cursisten. Ze zijn nu een deel van de vrijwilligers van kadervorming, de deelwerking van het jeugdwerkteam die animatorcursussen en andere vormingen organiseert. Ze zijn bijzonder in die zin dat ze samen een hechte groep vormen waarop we ten allen tijde kunnen rekenen. Een ander mooi voorbeeld van eigen initiatief is de talentenjacht die een van onze vrijwilligers uit de grond gestampt heeft. Nabil zette zich al jaren vrijwillig voor andere jongeren, bij JES, maar nu dus ook bij zijn project Street Talent en dat juichen wij alleen maar toe. Willen vrijwilligers betrokken worden bij het beleid, dan kan dit zeker ook. Zo zijn wij ook vertegenwoordigd in de Brusselse Jeugdraad.

 

Hoe communiceren jullie onder elkaar? Wat werkt het best met jullie vrijwilligers?

Er zijn een hele hoop Facebookgroepen per deelwerking. Er wordt ook via e-mail gecorrespondeerd maar er zijn ook collega’s die via originele manieren zoals Snapchat of Instagram communiceren omdat dat is waar jongeren van deze tijd daar mee bezig zijn. Zo treden we in hun leefwereld. Er zijn ook vaste momenten waarop wordt afgesproken om samen te gaan zitten om bepaalde thema’s te bespreken of om bijvoorbeeld animatorcursussen vorm te geven.

 

Hoe gaan jullie om met mensen die een andere taal spreken?

We zijn gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschapscommissie. Dit betekent dat we een Nederlandstalige organisatie zijn. Maar we werken in een stedelijke context dus er zijn collega’s die Arabisch, Pools of andere talen spreken. Ik vind persoonlijk dat iedereen twee handen en twee voeten heeft dus als het moet, maken we het daarmee duidelijk. De taal die ze spreken maakt daarom voor mij minder uit.

 

Hoe gaan jullie om met superdiversiteit?

Ik ga vooral voor mij zelf spreken want ik kan niet voor al mijn collega’s spreken uiteraard. Ik probeer zoveel mogelijk om jongeren bij elkaar te steken uit allerlei verschillende groepen. Dan denk ik aan de scholingsgraad, taal, afkomst enzovoorts om een zo groot mogelijke mix te verkrijgen. Zo moedigen we hen aan om elkaar te leren kennen en zo zien ze dat ze allemaal van elkaar kunnen leren. Zelf ben ik van het principe dat je elkaar maar kan leren appreciëren door op elkaar af te stappen en samen iets te beleven. Zo mix ik mijn eigen vrijwilligers ook op allerlei andere vlakken: sterke communicatieve vrijwilligers met sterk technische vrijwilligers en ervaren vrijwilligers met minder ervaren vrijwilligers, ... De diversiteit is dan juist een sterkte binnen de groep. Wat je dan wel na een activiteit moet doen, is individueel gaan vragen hoe het verlopen is: “Wat kan beter?” en “Met wie verliep het contact of de samenwerking misschien minder?”. Als je dat persoonlijk doet, gaan jongeren alles eerlijk zeggen daar waar dat in groep soms misschien moeilijk kan zijn. Zulke vragen helpen om de vinger aan de pols te houden en goed te blijven begeleiden.

 

Hoe houden jullie tijdens activiteiten rekening met de culturele verschillen tussen de jongeren onderling?

Iemand accepteren in hoe en wie hij is, is een belangrijke factor die wij aan iedereen proberen mee te geven. Als er eten is na een activiteit, zorgen we er bijvoorbeeld voor dat er ook halal of vegetarisch is, dingen die iedereen kan eten zodat wij niemand uitsluiten. Het kan ook zijn dat er een beetje alcohol gedronken wordt maar wij zorgen ervoor dat er wederzijds respect is en dat er niemand wordt aangespoord om alcohol te nuttigen als hij of zij dat niet wilt.

 

Welke tips kan je geven aan andere organisaties wat betreft superdivers vrijwilligerswerk?

Een van mijn tips zou zeker zijn om tijd te maken voor de jongeren. We merken dat dit voor grote organisaties als JES soms zeer moeilijk is. Kleine organisaties hebben nog meer vrijheid om hierin flexibeler te zijn. Toch moeten we dit zeker blijven doen. Het is belangrijk om een vertrouwensband op te bouwen met vrijwilligers en dat vraagt tijd. Ga niet enkel op zoek op het moment dat je vrijwilligers nodig hebt. Vrijwilligers bind je aan je organisatie door doorheen het jaar te rekruteren en activiteiten te organiseren. Wacht niet tot vrijwilligers naar je organisatie komen, maar zoek hen op in hun eigen omgeving en vertrek vanuit hun leefwereld.

Wat ook nog interessant kan zijn: we organiseerden in oktober 2016 een studiedag over vrijwilligerswerk. Alle tips & tricks om met vrijwilligers in de stad aan de slag te gaan, kan je vinden op Empowered by JES.

 

Wat heb je geleerd door zelf vrijwilliger te zijn en door met vrijwilligers te werken?

Ik heb vooral geleerd te reflecteren over mezelf, stil te staan bij wie ik ben als begeleider. Zelf ben ik altijd al een spraakwaterval geweest. Door met vrijwilligers te werken en te reflecteren over mijn rol daarin, heb ik geleerd om als begeleider iets rustiger te worden, niet altijd zelf te praten maar een stap terug te nemen en de jongeren vooral hun ding te laten doen. Ik moet er gewoon voor te zorgen dat alles goed en veilig verloopt. Werken met vrijwilligers is eigenlijk telkens een nieuwe zoektocht op vlak van aandacht geven en hoe personen te benaderen want elke persoon is uniek.

 

Interview: Wietse Wauters | foto: JES
Lees ook 

“Je ziet mensen op deze manier echt vertrouwen krijgen in hun eigen kunnen. Het is mooi om ze zo te zien groeien.”

Lees meer
verhaal

'Het komt erop aan creatief om te gaan met de diversiteit… Niet alles is mogelijk of succesvol maar waar een wil is, is een weg'

Lees meer
verhaal

‘De communicatie lukt uiteindelijk altijd, desnoods met handen en voeten, maar het beste face to face’

Lees meer
verhaal

'Ik probeer iedereen altijd te benaderen zoals ik zelf benaderd zou willen worden'

Lees meer
verhaal

Hoe zorg je voor meer diversiteit in de praktijk? Wij bieden je 15 concrete tools geïllustreerd aan de hand van praktijkverhalen uit diverse sectoren in het...

Vrijwilligers