De Actief Zorgzame Buurt: Ouderen Wonen Passend

Woningaanpassing

Dat ouderen zolang mogelijk thuis moeten kunnen blijven wonen, is soms gemakkelijker gezegd dan gedaan. Veel woningen zijn niet aangepast aan de noden van ouderen maar weinig ouderen zijn geneigd om zomaar aanpassingen te doen. Nochtans brengt die investering veel op. Neem bijvoorbeeld valpreventie. De kost van een veilige mat en hier en daar een handgreep, weegt niet op tegen de miserie van een heupfractuur, met bijbehorende kosten voor ziekteverzekering en inzet van professioneel zorgpersoneel.

Om ouderen te stimuleren hun woning aan te passen, trok het Thuiszorgcentrum van de Socialistische Mutualiteit mee aan de kar van het OPA-project. Vrijwilligers werden opgeleid om ouderen te sensibiliseren, te stimuleren en te ondersteunen bij woningaanpassing zodat ze langer veilig en comfortabel in hun eigen huis kunnen blijven wonen.

Drempels overwinnen

De vraag om een woning aan te passen, komt zelden vanzelf. Veel ouderen zien niet meteen een probleem. Ze wonen al altijd zo, vinden het niet nodig of hebben de moed niet om eraan te beginnen. Ze moeten overtuigd worden dat ook kleine woningaanpassingen wel degelijk het verschil kunnen maken. Om zover te komen is veel geduld nodig.

Een deel van de ouderen werden bereikt dankzij de diensten van het thuiszorgcentrum: medewerkers signaleren dat cliënten gebaat zouden zijn met een woningaanpassing. Ze worden opgebeld met de vraag of er een vrijwilliger mag langskomen. De vrijwilligers hielden ook permanentie in enkele dienstencentra: ze spraken mensen aan in het restaurant of maakten senioren nieuwsgierig met een leuk infostandje. Op die manier werden ze een vertrouwd gezicht voor de oudere en konden ze hen overhalen om een afspraak te maken voor een huisbezoek en woningscreening.

Checklist

Een vrijwilliger gaat bij mensen thuis op bezoek om te kijken hoe ze wonen. Er wordt ruim tijd genomen voor een kennismaking. Dat vertrouwen winnen is heel belangrijk. Soms is hiervoor een tweede bezoek nodig. Niet iedereen staat immers te springen om iemand binnen te laten. Eenmaal de drempel overwonnen, wordt de woning gescreend aan de hand van een gestructureerde checklist. De ouderen geven ook zelf aan waar ze problemen ondervinden. De vrijwilliger geeft concrete tips, stelt oplossingen voor of brengt hen in contact met het thuiszorgcentrum of een klusjesdienst.

Een bescheiden project met zichtbaar resultaat

• 500 contacten > 70 huisbezoeken en screenings door 3 vrijwilligers > 35 bijkomende bezoeken van een ergotherapeut > 18 plaatsingen van hulpmiddelen in huis en 14 (kleine) woningaanpassingen uitgevoerd door een klusjesdienst.
• Thuiszorgcentrum blijft ook na de proeftuin inzetten op het opleiden en ondersteunen van vrijwilligers voor woningscreenings bij kwetsbare ouderen.
• De aanpak wordt verder uitgebreid naar andere Brusselse lokale dienstencentra, i.s.m. met verschillende klusdiensten.
• De checklist werd op punt gezet, en is nu een handig (digitaal) instrument dat ook door anderen kan worden gebuikt.

Zelf aan de slag!

• Werken met vrijwilligers loont. Tijd en geduld is hun grote troef. Mensen overtuigen onder druk lukt immers niet.
• Kleine aanpassingen maken een groot verschil. Eens de stap gezet doet de mond-aan-mond reclame zijn werk
• Verzorg uw vrijwilligers! Waardering, ondersteuning en ruggensteun van professionals is onontbeerlijk.