Brug­gen­bou­wers: steeds op speurtocht naar expertise in Brussel

We begonnen het jaar 2024 met inspiratie uit het motto van Esther Perel: "Never worry alone."

Thema: Zorg voor elkaar in het team
Tijdens deze sessie richtten we ons op sociale zorg versterken en hulpbronnen vinden in een team. In kleine groepjes zochten we antwoorden op belangrijke vragen:

• Waar haal ik als hulpverlener mijn theoretische en praktische kennis?
• Hoe kan ik mijn methodologisch handelen verbeteren?
• Wie kan mij in Brussel helpen bij specifieke uitdagingen?
• Waar vind ik ervaren seniors en coaches?
• Hoe en waar kunnen we deelnemen aan intervisies?

Samen verkennen we deze thema’s en leggen we als team de puzzel.

Het is duidelijk dat veel hulpverleners behoefte hebben aan momenten om te ventileren en om ervaringen uit te wisselen tijdens intervisies. Dat is een waardevolle boodschap, zowel voor werkgevers als voor toekomstige projecten van Kenniscentrum WWZ en andere ondersteuningsdiensten.

Een vraag die naar voren kwam: is er behoefte aan een ‘online platform’, zoals een Teams-omgeving of een Facebookgroep? Het antwoord was unaniem: nee. De voorkeur gaat uit naar persoonlijke ontmoetingen en uitwisselingen in levende lijve.

Resultaat:
Een overzicht van vormingen en coachingmogelijkheden die gedeeld zijn in de groep.

Opdracht:
Plan een moment om met je groepje op café te gaan.

Aantal deelnemers: 22

Een warme dank aan de collega’s van de Werklijn, Kaat, Lorenzo en Ines van CAD vzw, voor hun gastvrije ontvangst en boeiende uitleg. Bij CAD worden mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt op maat begeleid naar werk of vrijwilligerswerk. Het was bijzonder leerzaam om meer te horen over de ‘latente functies van werk’. Werk biedt namelijk veel meer dan enkel inkomen en bestaanszekerheid: het creëert sociale contacten, geeft structuur, biedt zingeving en geeft mensen de kans om zich nuttig te voelen en bij te dragen aan de maatschappij.

Signaal: Er is schrijnende discriminatie van Nederlandstaligen met een arbeidshandicap in Brussel. Bepaalde rechten, zoals de Vlaamse Ondersteuningspremie (VOP), zijn voor hen weggevallen of niet geregeld.

De schaal van Emotionele Intelligentie

Erwin (dagcentrum Delta) bracht de ‘schaal van emotionele intelligentie’ van Anton Došen onder de aandacht en deelde zijn praktijkervaringen. Dit model blijkt in de praktijk zeer bruikbaar door de concrete toepassingen die eraan verbonden zijn. Ook in organisaties zoals Hubbie en dagcentrum Thuis wordt dit model, in al dan niet uitgebreide vorm, gebruikt. Erwin zoekt een Franstalige bron over dit model en wil dit verder onderzoeken.

Suggesties:

• Navraag bij Maya (Christophe) en Asster Sint-Truiden.
• Informeren bij Steve Oosterlinck (Zonnelied).
• Hilke zal ook haar collega’s van Hubbie bevragen.

Geïnteresseerden kunnen contact opnemen met Erwin voor verdere samenwerking.

GBO Brussel

Jan (GBO, Geïntegreerd Breed Onthaal) sprak over de werking van deze groep en de acties rond casusoverleg voor Brusselse hulpverleners, in het bijzonder de onthaalmedewerkers van sociale diensten bij mutualiteiten en CAW.

Vraag: Organiseer een uitwisseling met een Bruggenbouwer. Het thema ‘handicap’ blijkt een blinde vlek voor veel onthaalmedewerkers en zou een waardevol onderwerp voor zo’n sessie kunnen zijn.

Signalen:

• Toegang krijgen tot sociale diensten en onthaalpunten van verschillende organisaties blijft een uitdaging.
• Samenwerking met Actiris en bij projecten rond werk. 
• Het woord ‘handicap’ vormt een obstakel: veel mensen herkennen zichzelf niet in deze term.

Aantal deelnemers: 21

In het Centre Hospitalier Jean Titeca worden patiënten met ernstige, complexe en multidimensionale psychiatrische problematieken behandeld. Een aanzienlijk deel van de populatie bestaat uit personen met een detentie- of interneringsstatuut. Het mobiele team Maya en ook Eolia (internering) zijn aan Titeca verbonden, maar hebben een autonome werking.

Het psychiatrisch centrum beschikt over drie crisisafdelingen en twee forensische afdelingen, en biedt zorg op maat voor uiteenlopende en complexe psychiatrische problemen. Een bijzondere dank gaat uit naar Camelia voor de tijd en heldere toelichting.

Thema’s die aan bod kwamen:

• Dubbele diagnostiek: aandacht voor patiënten met zowel psychiatrische als verslavingsproblematieken. Mogelijk uitwisseling met de groep Passerelles.
• Herstelvisie: het centraal stellen van hoop en empowerment in het herstelproces.
• Holistische visie: de patiënt wordt in zijn totaliteit benaderd, met aandacht voor lichamelijke, psychologische en sociale aspecten.
• Destigmatisering: het belang van het doorbreken van stigma’s rondom psychiatrische aandoeningen.
• Interdisciplinair team: samenwerken over disciplines heen om tot een meer geïntegreerde zorg te komen.

Daarnaast werd kort tijd gemaakt voor een drietal fragmenten uit de e-course dak- en thuisloosheid in Brussel, ontwikkeld door Odisee hogeschool in samenwerking met de Bico-federatie. Deze inzichten verrijkten de discussie en gaven extra perspectief op de uitdagingen in Brussel, in welke sector je ook werkt

Goujonissimo

Met ons bezoek aan het nieuwe erkende bicommunautaire centrum Goujonissimo zetten we een frisse stap vooruit, zoals velen van jullie hadden gevraagd: meer aandacht voor Franstalige en bicommunautaire diensten. En die lijn blijven we volgen!

Voor wie er niet bij kon zijn: dit centrum is écht een inspiratiebron. Het is indrukwekkend om te zien hoe sociaal werkers, psychologen, artsen en community workers nauw samenwerken vanuit een geïntegreerde visie. Deze aanpak benadrukt samenwerking over vakgebieden heen en biedt een voorbeeld van hoe zorg en welzijn perfect op elkaar kunnen worden afgestemd. Bovendien is iedereen welkom op hun maandelijkse ontbijt, een mooie gelegenheid om kennis te maken en ideeën uit te wisselen. Bekijk hun activiteiten via Goujonissimo.

Helpdesk BRuSANO

De Helpdesk van BRuSANO biedt een helpdesk voor professionals in de sociale en gezondheidssector. 

Te gast: Samenlevingsdienst Vlaanderen – Janne en Ruben

De Samenlevingsdienst (of Service Citoyen in het Frans) biedt jongeren tussen 18 en 25 jaar een unieke kans om zich te engageren in een maatschappelijk project. Dit programma is vooral interessant voor jongeren die nog zoekende zijn naar hun toekomst. Het biedt hen een zinvolle ervaring en de kans om hun vaardigheden te ontwikkelen, terwijl ze een waardevolle bijdrage leveren aan de samenleving.

Met deze uiteenlopende bezoeken en inzichten blijven we bouwen aan een bredere blik en sterke samenwerking!

Trouwe volgers van Bruggenbouwers, zijn ze, de medewerkers van Pleegzorg Vlaams-Brabant-Brussel en Gaston. 

Deze zomer kregen ze de kans om dieper het werk van Pleegzorg Minderjarigen voor te stellen. Zij stelden uitgebreid hun aanpak en werkwijze voor, met veel aandacht voor de uitdagingen en successen en concrete pleegzorgverhalen.

Daarnaast verwelkomden we Similes Vlaanderen, een organisatie die familieleden van mensen met een psychische kwetsbaarheid ondersteunt. Hoewel het een ander thema en een andere sector betrof, bleken de werkwijzen van beide organisaties verrassend complementair.

Een van de hoogtepunten was de boeiende uitwisseling over het samenwerken met familieleden binnen de hulpverlening. Veel hulpverleners geven aan dat ze hier handvatten voor missen, zeker in complexe situaties zoals omgaan met zogenaamde ‘bemoeizuchtige’ familieleden. Het was bijzonder interessant om te zien hoe Similes deze kwesties benadert vanuit het perspectief van het familielid.

Aantal deelnemers: 20

In een zonnige sfeer bezochten we Circuit, een ontmoetingsplek die perfect de Franse term “lieu de liens” belichaamt. Deze ontmoetingsplaatsen brengen mensen met een psychiatrische of psychische problematiek samen in een niet-medische setting, waar diagnoses geen rol spelen. Het zijn inspirerende plekken die andere hulpverleners zeker zouden kunnen aanraden aan hun cliënten of gasten. Een welgemeende dank aan Janne voor de gastvrije ontvangst!

Inhoudelijke inzichten:
Steven van Hermes Plus bracht helderheid over de verschillende mobiele teams in de Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) in Brussel. Hij legde uit hoe deze teams niet alleen een brug kunnen slaan naar de klassieke GGZ, maar ook naar sectoren zoals de zorg voor personen met een beperking en de daklozenzorg.

We kregen een overzicht van de laagdrempelige werking van deze mobiele teams, met een duidelijke uitleg over de verschillen tussen crisis- en urgentiezorg. Interessant was het nieuws over het EMUT-urgentieteam, dat bij urgenties binnen twee uur ter plaatse kan zijn. Ook het pilootproject van Brumenta rond een nieuw urgentieplan werd toegelicht, wat veelbelovend klinkt voor de toekomst van de crisisopvang.

Een historisch geschenk:
Als kers op de taart nam Michel ons mee op een rondleiding door het voormalige Groot Godshuis Pacheco, in het hart van Brussel. Ondanks de naam heeft dit historische gebouw weinig met religie te maken: het was een van de eerste openbare hospices waar armen-, ouderen- en wezenzorg samenkwamen, en daarmee een voorloper van het huidige OCMW. Het gebouw is nog steeds eigendom van het OCMW, maar heeft momenteel een tijdelijke invulling.We hopen dat het nieuwe stadsbestuur deze symbolische plek een sociaal duurzame bestemming zal geven, passend bij zijn rijke geschiedenis van zorg en solidariteit.

Met de laatste Bruggenbouwers van 2024 sloten we het jaar af in De Stroom van Zonnelied, in hartje Molenbeek. Bij Bruggenbouwers draait alles om intersectorale uitwisseling, en Zonnelied gaf ons een inspirerende inkijk in hun diverse projecten en begeleidingsvormen.

Zo werden de begeleidingen van #Zonar toegelicht, die zich richten op -65-jarigen in Brusselse woonzorgcentra. #Trion biedt begeleiding op maat, terwijl Zonnelied in samenwerking met #I.T.E.R. coaching voorziet aan teams rond seksueel grensoverschrijdend gedrag bij een vermoeden van een beperking. Daarnaast helpt het #Werkburo mensen op weg naar werk.

In de laatste sessie gaf Birgit van Zonar ons uitleg over de 8 levensdomeinen van Shallock; het kader waarmee ze werken voor hun cliënten in de woonzorgcentra. Ze gaf ook een woordje uitleg over hoe ze de 'presentietheorie' van Andries Baert in de praktijk brengen. Deze doelgroep, die niet thuishoort in een woonzorgcentrum, maar er toch woont, vraagt deze 'trage aanpak'. Dat is niet altijd gemakkelijk. Als hulpverlener moet je loslaten om vanuit een plan of een doel te werken. Tegenwoordig is dat niet meer evident. 

Met een groep van 20 enthousiaste deelnemers uit verschillende sectoren en organisaties leerden we deze waardevolle initiatieven kennen en versterkten we opnieuw de bruggen tussen onze domeinen.