ENIEC-bijeenkomst in Nijmegen: inclusie voor ouderen met een migratieachtergrond
In april 2025 was er een nieuwe bijeenkomst van ENIEC, een Europees non-profitnetwerk van professionals en vrijwilligers dat zich inzet voor gelijke kansen op goede gezondheid, welzijn en kwaliteit van leven voor ouderen met een migratieachtergrond. Collega's Cynthia en Olivia waren erbij en brengen verslag uit!
ENIEC streeft naar inclusie voor ouderen met een migratieachtergrond.
Jaarlijks komen een 60-tal leden uit heel Europa samen om ondergedompeld te worden in een levendige uitwisseling van ideeën, ervaringen en innovatieve oplossingen, en dit vanuit één gedeeld doel: meer inclusie voor ouderen met een migratieachtergrond. Dit jaar vond de bijeenkomst plaats in Nijmegen op 9 tot 11 april, met als thema: 'Wat betekent goede zorg voor ouderen met een migratieachtergrond in deze veranderende wereld?'
Het thema kreeg drie invalshoeken die doorheen workshops, discussietafels en werkbezoeken werden belicht:
- De mogelijkheden van zorgtechnologie
- Mogelijkheden en risico’s van het inzetten van buitenlands personeel in de ouderenzorg
- Aangepaste woon- en leefomgevingen voor ouderen
Collega’s Cynthia van Thiel en Olivia Vanmechelen, tevens voorzitter van Eniec, waren erbij en delen hun impressies.
Medewerkers met migratieachtergrond in de zorg
De uiteenzetting van Frederic Lauscher en Thuzar Khin Myat van Frankfurter Verband bracht inzicht in wat ook ons te wachten staat: in de regio Frankfurt, Duitsland, heeft inmiddels 93% van het zorgpersoneel in woonzorgcentra een migratieachtergrond. De meeste van hen zijn eerste generatie migranten. Tegelijkertijd kampt Duitsland met een groot personeelstekort in de zorg en is men actief bezig met het aantrekken en opleiden van personeel uit het buitenland. Duitsland heeft contracten met specifieke gebieden, zoals Vietnam en een klein deel van India, waarbij ervoor gezorgd wordt dat er geen personeel wordt weggehaald uit gebieden met een eigen tekort.
Het aantal zorgmedewerkers met een migratieachtergrond binnen woonzorgcentra zal alleen maar verder toenemen. Dit brengt uitdagingen met zich mee op het gebied van taal en gewoontes. Hoewel het aantal bewoners met een migratieachtergrond ook toeneemt, zal het overgrote merendeel van de bewoners de komende jaren nog altijd uit de autochtone bevolking bestaan. Ook bij ons zal het aantal zorgmedewerkers met een migratieachtergrond blijven stijgen. Daarom is het interessant om de aanpak in Duitsland de komende jaren nauwlettend te volgen, zodat wij hier ook van kunnen leren.
Huiselijke en persoonlijke sfeer in woonzorgcentrum De Waalboog
Het bezoek aan woonzorgcentrum De Waalboog toonde hoe ook in een groot woonzorgcentrum kleinschaligheid en huiselijkheid kan worden binnengebracht. Het woonzorgcentrum werd recent helemaal verbouwd, met veel groen om de gebouwen heen. Het is opgedeeld in kleine wooneenheden van 8 à 9 personen, telkens per groep (bijvoorbeeld afdeling mensen met dementie (licht gevorderd tot sterk gevorderd), afdeling met personen met verslavingsproblematiek, …). De bewoners krijgen veel vrijheid – zo zijn er geen gesloten deuren voor mensen met dementie – en de afdeling functioneert als een gewoon huishouden. De sfeer voelt ook zeer huiselijk aan. Bewoners koken samen met de verzorgenden of nemen andere huishoudelijke taken op. Activiteiten worden bepaald aan de hand van de noden en wensen van de bewoners. Het zorgt voor een zinvolle dagbesteding en een langer behoud van autonomie.
Smart homes voor ouderen: hoe kan technologie helpen?
Een bijzonder boeiende workshop over de mogelijkheden van smart homes voor (alleenwonende) ouderen werd gegeven door professor Masi Mohammadi. Ze benadrukte hoe technologie kan worden gebruikt om veiligere en ondersteunende omgevingen voor ouderen te creëren. We verkenden innovatieve ideeën over hoe appartementen en huizen kunnen worden ontworpen die niet alleen voldoen aan de fysieke behoeften van ouderen, maar ook hun onafhankelijkheid en welzijn bevorderen. Deze oplossingen omvatten slimme technologieën die helpen bij dagelijkse taken, de veiligheid verbeteren en een gevoel van verbondenheid bieden voor degenen die mogelijk geïsoleerd zijn. De combinatie van technologische innovatie en vindingrijkheid met empathie en inlevingsvermogen was bijzonder inspirerend. Het toont aan dat door technologie te integreren met persoonsgerichte zorg, leefomgevingen kunnen worden gecreëerd die de waardigheid en autonomie van ouderen respecteren.
Assistentie door technologie
Ook het IMEAN-Care-project dat Sevilay Luiken-Dalli voorstelde, toont dat technologie kan bijdragen aan het leven van oudere migranten, zelfs degenen met beginnende dementie en beperkte digitale vaardigheden. In dit dagcentrum voor Turkse ouderen, vaak laaggeschoold en analfabeet, slaagden ze erin om deze ouderen te betrekken in een co-creatieve ontwikkelingen van een digitale tool ‘Thuis met Anna’, een tablet met een avatar genaamd Anne. Anne herinnert mensen aan afspraken, wanneer ze hun medicatie moeten innemen, en helpt bij het waarborgen van goede zorg via remote monitoring. Dankzij de nodige tijd en het opbouwen van vertrouwen zag ze de houding van de deelnemers veranderen van afwijzend naar steeds opener en nieuwsgieriger naar andere technologieën.
Contact
Olivia Vanmechelen - Medewerker zorg en beleidsondersteuning
