Interview Naomi Van den Broeck en Jihane Lamhiyek, vrijwilligers bij Debateville vzw
De VZW Debateville biedt een 4-jarig traject aan van leuke naschoolse debatateliers voor jongeren van het 5de leerjaar tot en met het 2de middelbaar. Om het zo laagdrempelig mogelijk te houden, worden verschillende inschrijvingstarieven gehanteerd, in functie van de financiële mogelijkheden van elkeen. Wel wordt van de jongeren verwacht dat ze minstens 1 schooljaar lang naar elk atelier komen.
Debateville streeft naar een wereld waar niet de achtergrond van de jongeren hun pad bepaalt, maar waar talenten en aspiraties de bovenhand krijgen. Hun motto is niet toevallig 'Your Voice - Your Force'. Om dit ambitieus streven in praktijk te brengen, wordt er beroep gedaan op vrijwilligers/ mentoren. Deze leren de jongeren met elkaar in debat te gaan, hoe te spreken voor publiek, om op die manier hun stem te vinden in de maatschappij.
Heel concreet komt het dit schooljaar 2022-2023 neer op 17 naschoolse debat-ateliers die wekelijks (buiten de examen- en vakantieperiodes) doorgaan. Momenteel is Debateville actief op 5 locaties in Brussel: Schaarbeek, Molenbeek, Brussel-centrum, Laken en Jette. Vanaf september 2023 komt Vilvoorde er bij. In dit schooljaar kan Debateville steunen op 52 mentoren en deze bereiken 180 jongeren tijdens de ateliers.
Uiteraard is Debateville steeds op zoek naar nieuwe mentoren/vrijwilligers: wie interesse heeft kan zich online aanmelden via de website van Debateville. Kandidaten worden gecontacteerd voor een telefonisch kennismakingsgesprek, waarna in een tweede fase een videocall volgt. Dit om dieper in te gaan op hun motivatie en de waarden die Debateville nastreeft als organisatie.
Naomi Van den Broeck (27 jaar) en Jihane Lamhiyek (24 jaar) zijn 2 super enthousiaste mentoren die - ondanks hun drukke job, respectievelijk bij Amnesty International en Deloitte - met heel veel inzet elke woensdag het beste van zichzelf geven. Voor Jihane is het haar eerste 'mentor-jaar', maar zij voelde zich meteen thuis in deze rol. Naomi is al aan haar derde jaar toe en is de duo-mentor van Jihane. Samen vormen ze - naar eigen zeggen - een geolied mentor-team waarin ze elkaar naadloos aanvoelen en aanvullen.
Ik had afspraak met beide dames om 19u - meteen na de 18de atelier-sessie - in zaal Mallemunt op de 5de verdieping in het Muntpunt. Ik kruiste nog net de opgetogen jongeren die de zaal verlieten. Die dag waren ze met acht. Normaal zijn ze met elf, maar de druk van de naderende examens maakte dat er enkele afwezigen waren. Het zijn “derdejaarsdebatevillers” - dus allen reeds in het middelbaar - en ze vormen een sterke groep.
Dames, hoe zijn jullie bij Debateville terecht gekomen?
Jihane: Net afgestudeerd, zag ik toevallig een affiche van Debateville liggen. Die sprak mij meteen enorm aan. Hoe leuk zou dat niet geweest zijn, mocht ik op die leeftijd kans hebben gekregen om aan dergelijke ateliers te kunnen deelnemen. Dan las ik 'wij zoeken nog mentoren'. Haha, dus ik kan nog deelnemen, maar dan als mentor. Meteen mijn cv gestuurd en ik werd kort nadien gecontacteerd en mocht beginnen.
Naomi: Reeds als 15-jarige besteedde ik mijn paasvakantie aan vrijwilligerswerk en dat ben ik ook blijven doen nadien. In 2019 zag ik op de universiteit in een studentenblad informatie over Debateville. Dat zat toen nog echt in de beginfase. Het leek me meteen iets voor mij. Ik had al toneel gedaan en ook veel met jongeren gewerkt. Ik solliciteerde schriftelijk én mondeling bij Sophie Buysse, de oprichtster van Debateville. Ik diende te argumenteren over wat ik aan de jongeren zou kunnen bijbrengen. Mijn voorgaande ervaringen met jongeren - ook in het kader van vrijwilligerswerk - hebben natuurlijk ook geholpen. Na het afronden van mijn studies in het buitenland in 2021, kon ik als mentor starten bij Debateville.
Dat wil zeggen dat volgend jaar het eerste 4-jarig traject afgerond wordt?
Naomi: Dat klopt. Maar gezien we groeien, zou het kunnen dat er nadien een 5de jaar zou gevormd worden. Dat weet ik niet zeker, maar het zou wel logisch én fijn zijn.
Jihane: Debateville gaat sowieso uitbreiden. Vanaf september 2023 komt er nog een hub bij in Vilvoorde, bovenop de 5 reeds actieve Brusselse hubs.
Hebben jullie hier een speciale opleiding van Debateville voor gekregen?
Jihane: Een training van ongeveer 2 uur: vooral over de praktische aanpak. Verder krijgen we ook wel een stappenplan mee in verband met de ateliers. Daar ligt ook wel de klemtoon op 'spelenderwijs' leren. Het mag niet hetzelfde als op school zijn. Na verloop van tijd, besef je 'dit werkt en dat minder' en kunnen we bijsturen.
De jongeren gaan door een heel leerproces. Maar ik neem aan dat deze ateliers ook voor jullie zelf interessant zijn?
Naomi: Ik ga graag om met jongeren. Je leert er veel uit. Zeker met deze groep hier. Ze houden me 'wakker', want ze zijn heel kritisch. Ze durven ook zaken in vraag te stellen zonder schroom. Je merkt, dit is een heel ander generatie. Dankzij hun redeneringen, hun argumentatie, hun zicht op de dingen ga ik soms ook anders beginnen kijken. Voor hen is het klimaat bijvoorbeeld een belangrijk gegeven. Waardoor ik besef dat dit voor mijn generatie - onterecht - toch minder hoog op de agenda stond. We laten hen veel vrijheid. Ook al hebben we een plan, een opdracht. Tegelijkertijd proberen we letterlijk in debat te gaan, soms ook over de opdracht zelf. Het gaat sowieso heel erg over hun leefwereld. Ieder heeft zijn eigen persoonlijkheid en het is tof als dat ook naar buiten komt bij een voordracht bijvoorbeeld.
Jihane: Het gaat ook niet enkel om debatten. Maar tevens over communicatie skills: je moet luid genoeg en duidelijk praten, hoe breng je op de beste manier een boodschap van persoon A naar persoon B, improviseren, oogcontact is eveneens zeer belangrijk. 'Er staan' eigenlijk. Die vaardigheden die we hen leren, komen ons ook van pas in onze beroepsactiviteiten.
Hoe komen die jongeren hier eigenlijk terecht? Ze worden niet gekozen. Ze moeten zichzelf inschrijven.
Naomi: Debateville gaat bij heel veel scholen langs, om daar hun doelstellingen toe te lichten. Dat wordt gedaan door de medewerkers van Debateville zelf. De leerkrachten kunnen uiteraard ook helpen om hun leerlingen te motiveren en het hangt ook af van de ouders. Als die mee in het verhaal geloven, straalt dat af op de jongeren. Het zijn ook allemaal jongeren uit de buurt, die opgroeien in Brussel. De meesten komen met de fiets of met het openbaar vervoer.
Zijn er ook moeilijke momenten geweest tijdens de ateliers?
Jihane: Over het algemeen komen de kinderen hier heel graag. Maar soms gaat het wat minder, maar dat ligt dan eerder aan externe factoren: de situatie op school of thuis. Daar kunnen we natuurlijk weinig aan veranderen. Maar we bieden hen wel een luisterend oor en staan altijd open voor een fijne babbel.
